Filmmaker Brady Corbet laat geweld en faam botsen in deze donkere inkijk het leven van een popster – intens neergezet door Natalie Portman.
Wanneer een collega-muzikant aan de veertienjarige Celeste vraagt wat voor muziek ze maakt, reageert ze terughoudend. ‘Ik schaam me om het te zeggen.’ Het is gebeurd, dachten we even, iemand is in het muzikale spoor van Dana Winner gestapt. Maar in de plaats biecht ze op: ‘Popmuziek.’
Filmmaker Brady Corbet werpt met Vox lux een kille, donkere blik op onze eigentijdse cultuur. Zijn fictief portret van een popdiva houdt het midden tussen satire en bittere ernst. Ed Sheeran zou er vast zijn neus voor ophalen. Sia niet: zij leverde de liedjes.
Als tiener overleeft Celeste (gespeeld door Raffey Cassidy) een schietpartij in haar school. Een leeftijdgenoot maait op een ochtend de halve klasgroep neer, terwijl zijzelf als verstijfd tegenover hem blijft staan. ‘Laat hen gaan, ik blijf bij je’, zegt ze eerst nog. ‘We zullen samen bidden.’ Maar de jongen heeft geen boodschap aan god.
Trauma
Nadien staat ze erop om tijdens een rouwmoment een zelfgeschreven nummer te brengen. Het is er een uit het hart, maar ook wel puberaal. En als de hele natie er vervolgens haar verdriet in herkent, spreiden producers en platenfirma’s als gieren hun vleugels over het meisje. Alsof de filmmaker wil suggereren dat we tegenwoordig niets nog ongepast vinden om commercieel uit te buiten. Zelfs niet een heftig trauma.
Corbet, die ook het scenario schreef, is jong – dertig – en al cynisch. Hij doet duidelijk geen enkele moeite om dat laatste te verzachten.
Wanneer Vox lux een tijdsprong maakt, is Celeste niet alleen een volwassen vrouw. Ze is ook een muzikaal icoon – inclusief de grillen, kapsones en een onwaarschijnlijke extravaganza. Een opgefokte Natalie Portman vertolkt haar overtuigend; als een kruising tussen Lady Gaga en Madonna in haar jonge jaren. Jude Law heeft als de manager aan haar zijde voor het eerst in lange tijd weer een rol beet waarin hij zijn tanden kan zetten.
Schrikwekkend
Vox lux is niet de eerste film van Corbet. De Amerikaan debuteerde vier jaar geleden met The childhood of a leader, een schrikwekkend portret dat bij ons helaas nooit in de zalen kwam. Het verhaal verdiepte zich in de kinderjaren van een latere, fascistische leider. Ook dat was geen film om vrolijk van te worden.
Voordat hij regisseur ging spelen, was Corbet trouwens een voortreffelijke acteur met rollen in Hanekes Amerikaanse Funny games en Melancholia van Lars von Trier – zo weet u meteen waar hij zijn cynisme vandaan heeft.
De macabere beeldtaal van Vox lux, maar ook het lef en de virtuositeit verraden de stem van een veelbelovende auteur. Brady Corbet, u gaat nog van hem horen.
(Verschenen op 21 mei 2019 in De Standaard.)
