Aan de voet van de Olijfberg bevindt zich een uitgestrekte begraafplaats. De Israëlische regisseuse Yaelle Kayam huisvest er een joods-orthodox gezin.
Een huisvrouw voelt zich schromelijk verwaarloosd door haar echtgenoot. Met een cliché zo oud als de sjabbat maakt de Israëlische regisseuse Yaelle Kayam haar debuut. Het goede nieuws: 83 minuten lang sta je daar geen seconde bij stil, zozeer beroert Mountain met ingetogen vertolkingen en een sobere, geladen beeldtaal.
Apart is de locatie: het joods-orthodoxe gezin woont op het monumentale kerkhof aan de voet van de Olijfberg. Over de helling strekken de graven van naar schatting 150.000 joodse gelovigen zich uit. Zowel religieus als historisch is dit een iconische plek in Jeruzalem.
Zvia (Shani Klein) zorgt voor de kroost, terwijl haar man Reuven (Avshalom Polak) zich om zichzelf bekommert. Hij is een diepreligieuze leraar en een intellectueel. Vanuit een ooghoek kijkt hij toe hoe zij het gezin op koers houdt, om dan met een lijzige stem te zeggen: ‘Misschien moet ik je voorstellen aan de vrouw van mijn collega. Zij is goed met kinderen.’
Gespuis
Overdag is Zvia alleen, urenlang. Staat ze niet in de kookpotten te roeren, dan zwerft ze tussen de graven. Daar wijst ze dolende bezoekers de weg of wisselt schroomvol enkele woorden met Abed, de Palestijnse grafdelver. Uit die toevallige ontmoetingen put ze kracht. Maar dat de eenzaamheid en het gebrek aan intimiteit zwaar wegen, lijdt geen twijfel.
Op een avond ontdekt ze dat de begraafplaats na zonsondergang populair is als setting voor een snelle wip. Prostituees, pooiers en ander gespuis maken dan hun opwachting. Aangetrokken door deze verboden wereld zoekt ze toenadering.
Afgebakende gebieden en grenzen waren vanzelfsprekend in het Israël uit Yaelle Kayams jeugdjaren. Ook Zvia krijgt in de film te maken met een ruimte die haar beperkt en verandert. In lange, zorgvuldige shots registreert de camera haar handelingen en biedt tezelfdertijd een inkijk in het leven van een traditioneel joods-orthodox gezin. Shani Kleins onberispelijke vertolking van deze warme, zachtaardige vrouw wekt mededogen. Ze weigert nog langer een figurant te zijn, wat subtiel opborrelt in haar omgang met Reuven. Hun ingehouden confrontaties ademen authenticiteit uit.
Filmfestival van Venetië
In 2015 werd Mountain geselecteerd voor het filmfestival van Venetië, waar de cineaste met haar debuut op heel wat bijval kon rekenen. Mooov, ambassadeur van de betere wereldfilm, brengt de film nu bij ons in de zalen. Terecht: Mountain verdient het grote scherm.
(Verschenen op 14 november 2017 in De Standaard.)
